Mieszkaniec wsi ma do wyboru dwie opcje: zająć się własnymi sprawami i żyć z dala od lokalnej rzeczywistości albo też wpływać na otoczenie, biorąc czynny udział w życiu lokalnej społeczności. Obywatelska świadomość na sprawy publiczne pojawia się często w naszych rozmowach, ale dla wielu wydaje się rzeczą skomplikowaną i niedostępną.

Każdy z nas potrzebuje poczucia, że jest częścią czegoś większego, że należy do jakiegoś świata, dzięki czemu może się też wyróżniać, zrozumieć swoją niepowtarzalną naturę, swoje walory i wewnętrzną moc. Udział mieszkańca wsi w wyborach sołtysa i rady sołeckiej, jest przejawem lokalnej demokracji najniższego szczebla, a co najważniejsze realnym sposobem na wyrażenie swojej opinii i oddaniem głosu na przyszłego reprezentanta społeczności.
Pamiętajmy, że sołectwo to określona wspólnota mieszkańców, wspólnota w które żyjemy my i nasi najbliżsi. Poczucie więzi między mieszkańcami tej wspólnoty jest tak silne, że sprzyja podejmowaniu wielu cennych inicjatyw.

Najbliższy czas upłynie nam na podejmowaniu decyzji. Ważne by te decyzje były mądre i przemyślane, bo będą skutkować na wygląd naszej wspólnoty przez najbliższe lata.

W najbliższą niedzielę 22 lutego br. zebrania wiejskie odbędą się w Brzózie Stadnickiej (w filii GOK, godz. 8.45) i Smolarzynach (w filii GOK, godz. 11.30).

W niedzielę 1 marca br. zebrania wiejskie odbędą się w Żołyni (w holu Liceum Ogólnokształcącego, godz. 10.15) i w Kopaniach (w Szkole Podstawowej, godz. 14.00).

Pamiętajmy, że  to właśnie w sołectwach występują warunki do pełnego udziału w życiu publicznym wszystkich mieszkańców. Dlatego każdy kto nie chce by o rzeczach ważnych i istotnych decydował za niego ktoś inny, powinien wziąć udział w tych wyborach, oddając swój głos na kandydata godnego obdarzenia kredytem zaufania publicznego.

Wybory sołtysa

O zwołaniu zebrania wiejskiego dla wyboru sołtysa wójt gminy informuje mieszkańców sołectwa. Dla dokonania ważnego wyboru władz wymagana jest obecność uprawnionych mieszkańców sołectwa. Prawo wybierania sołtysa ma każdy, kto w dniu wyborów ma ukończone 18 lat, korzysta z pełni praw publicznych i nie jest ubezwłasnowolniony wyrokiem sądu całkowicie lub częściowo.

Ważne

Czynne prawo wyboru sołtysa nie jest jednak uzależnione od posiadania meldunku. Ustawa przewiduje jedynie wymóg stałego przebywania na obszarze sołectwa. Jest to stan faktyczny, który z woli ustawodawcy daje prawo wyboru sołtysa, niezależnie od tego, czy jest prawnie potwierdzony poprzez zameldowanie, czy też, mimo takiego obowiązku, nie jest w tej formie potwierdzony. Innymi słowy naruszenie obowiązku meldunkowego nie skutkuje utratą praw wyborczych w sołectwie (wyrok NSA z 24 czerwca 2004 r., sygn. akt OSK 421/2004). Zgodnie art. 28 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. — Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, z późn. zm.) dopisanie wyborcy do spisu wyborców, w wybranym przez niego obwodzie głosowania na obszarze gminy właściwej ze względu na miejsce jego stałego zamieszkania, jest dopuszczalne. Może to jednak nastąpić wyłącznie na obszarze okręgu wyborczego właściwego dla jego stałego zamieszkania.

Wybory sołtysa

Sołtys wybierany jest w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania

Jeżeli w wyznaczonym terminie nie uzyskano niezbędnego quorum, wybory w nowym terminie najczęściej przeprowadzone są bez względu na liczbę obecnych na zebraniu.

Wybory przeprowadza komisja w składzie co najmniej trzech osób. Członkiem komisji nie może być osoba kandydująca na sołtysa lub członka rady sołeckiej. Do zadań komisji należy przede wszystkim przyjmowanie zgłoszeń kandydatów na sołtysa, przeprowadzanie głosowania oraz ustalanie wyników wyborów. Komisja sporządza również protokół z ich wynikami. Tak sporządzony protokół podpisują członkowie komisji oraz przewodniczący zebrania.

W wyborach sołtysa i członków rady sołeckiej zgłoszenie kandydatów może nastąpić ustnie na zebraniu wiejskim bądź pisemnie, po uzyskaniu poparcia mieszkańców sołectwa. W przypadku pisemnej procedury zgłaszania kandydata przedstawiający go mieszkaniec powinien podać co najmniej jego nazwisko i imię, wiek, zawód i miejsce zamieszkania. Do każdej zgłoszonej kandydatury należy dołączyć zgodę na kandydowanie. Statut może przewidywać wymóg, aby zgłoszenie zawierało przynajmniej wskazaną liczbę podpisów osób popierających kandydata. W razie ustnego zgłoszenia kandydatur na zebraniu wiejskim weryfikacja może nastąpić w jego trakcie.

Statuty sołectw najczęściej uniemożliwiają kandydowanie na sołtysa lub członka rady sołeckiej osobom skazanym prawomocnymi wyrokami sądów. Wybory wygrywa osoba, która uzyskała największą liczbę głosów.

Sołtys – zadania i obowiązki

• zwoływanie zebrań wiejskich
• zwoływanie posiedzeń rady sołeckiej,
• działanie stosownie do wskazań zebrania wiejskiego, rady gminy i wójta,
• wpływanie na wykorzystanie aktywności mieszkańców służącej poprawie gospodarki i warunków życia w sołectwie,
• reprezentowanie mieszkańców sołectwa na zewnątrz,
• uczestniczenie w sesjach rady gminy, a także w pracach jej organów bez prawa do głosowania,
• uczestniczenie w posiedzeniach komisji rady gminy, jeśli rozpatrywane są sprawy sołectwa,
• uczestniczenie w naradach sołtysów, zwoływanych okresowo przez wójta,
• pobieranie podatków i opłat lokalnych w zakresie ustalonym przez radę gminy.

Kontrola

Kontrolę nad działalnością sołtysa w zakresie bieżącego wykonywania zadań statutowych oraz tych wynikających z ustawy o samorządzie gminnym sprawuje rada gminy. Rada ma prawo żądania w każdym czasie wszelkich niezbędnych informacji dotyczących funkcjonowania i organizacji sołectwa.

Rada sołecka – zadania i obowiązki

• opracowywanie i przedkładanie zebraniu wiejskiemu projektów uchwał w sprawach będących przedmiotem rozpatrywania przez zebranie wiejskie,
• opracowywanie i przedkładanie zebraniu wiejskiemu projektów programów pracy samorządu,
• zbieranie i rozpatrywanie wniosków oraz innych wystąpień mieszkańców w sprawach dotyczących sołectwa,
• występowanie wobec zebrania wiejskiego z inicjatywami dotyczącymi udziału mieszkańców w rozwiązywaniu problemów sołectwa i realizacji zadań samorządu,
• organizowanie wykonania uchwał zebrania wiejskiego oraz kontrolowanie ich realizacji,
• współdziałanie z właściwymi organizacjami społecznymi w celu wspólnej realizacji zadań.

Zebranie wiejskie – zadania i obowiązki

• uchwalanie rocznego planu wydatków sołectwa
• rozpatrywanie sprawozdań z pracy organów sołectwa
• wybór i odwoływanie sołtysa oraz członków rady sołeckiej, oraz stwierdzanie wygaśnięcia ich mandatu
• opiniowanie na wniosek rady sołeckiej projektów jej uchwał
• podejmowanie inicjatyw społecznych i gospodarczych przedstawianych organom gminy

Do kompetencji zebrania wiejskiego należą wszystkie sprawy istotne dla mieszkańców,                   w szczególności chodzi o uchwalenie do końca września każdego roku wniosków, które mają być rozpatrzone przez radę gminy i ewentualnie uwzględnione w budżecie gminy na następny rok. Zebranie podejmuje również uchwały w sprawie dysponowania mieniem sołectwa oraz wydaje opinię w takich sprawach, jak: plany miejscowego zagospodarowania, lokalizacje inwestycji czy też zmiany przeznaczenia obiektów oświaty, służby zdrowia, kultury, sportu czy rekreacji, znajdujących się na terenie sołectwa.

Uczestnicy zebrania mają prawo do zabierania głosu w dyskusji, przedstawiania wniosków i projektów uchwał, głosowania, składania oświadczeń, żądania zapisu do protokołu złożonego oświadczenia. Zebranie najczęściej zwołuje sołtys z własnej inicjatywy, na wniosek rady sołeckiej bądź mieszkańców. Uchwały zebrania wiejskiego podejmowane są w trybie jawnym, z wyjątkiem wyborów oraz odwołania sołtysa, jak                       i członków rady sołeckiej. Zebranie wiejskie otwiera i przewodniczy mu sołtys. Uchwały                     i wnioski zapadają zwykłą większością głosów. Obrady winny być protokołowane i wraz                 z uchwałami oraz wnioskami przekazywane do urzędu gminy. Zebrania z reguły odbywają się w miarę istniejących potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz w roku. Termin i miejsce zebrania wiejskiego sołtys podaje do wiadomości publicznej w sposób przyjęty na obszarze danego sołectwa.

Ważne

Organizację i zakres działania jednostki pomocniczej, jaką jest sołectwo, określa rada gminy odrębnym statutem po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami /powinien być dostępnym w Biuletynie Informacji Publicznej każdej gminy (?)/. Statut określa w szczególności nazwę i obszar jednostki pomocniczej oraz zasady i tryb wyborów jej organów. Dodatkowo statut reguluje organizację i kompetencje organów sołectwa, jak również zakres zadań przekazywanych tej jednostce przez gminę oraz sposób ich realizacji. W statucie powinny się znaleźć również odpowiednie postanowienia w sprawie kontroli oraz nadzoru organów gminy nad działalnością sołectwa.

jerry

Zabierz głos na FORUM → Wybory Sołtysa w Żołyni